Propozycje ćwiczeń usprawniających funkcje percepcyjno-motoryczne niezbędne do opanowania sprawności czytania i pisania.

w Artykuły

Warunkiem  niezbędnym do opanowania umiejętności czytania i pisania jest pełna sprawność  analizatora:

  • Wzrokowego
  • Słuchowego
  • Kinestetycznego

Analizator to narząd zmysłowy, służący do odbierania bodźców zmysłowych. Zależnie od rodzajów odbieranych bodźców rozróżnia się analizatory: wzrokowy, słuchowy, kinestetyczny, smakowy, węchowy, dotykowy. Poniżej przedstawię Państwu zestawy ćwiczeń które możecie wykonać z dzieckiem w domu, a które służą doskonaleniu umiejętności szkolnych. Są one atrakcyjne,  ponieważ mają często formę zabawy.

ĆWICZENIA PERCEPCJI SŁUCHOWEJ DLA DZIECI MŁODSZYCH

  1. Zabawa w rozpoznawanie dźwięków: co upadło, co przyjechało, czym uderzono?
  2. Zabawa w nasłuchiwanie: co się wokół nas dzieje (kto co usłyszał)?
  3. Pokaż dziecku obrazek, ułóż kilka prostych zdań, poproś żeby dziecko po kolei powtarzało zdania, narysowało tyle kresek ile jest zdań.
  4. Pokazując dziecku różne przedmioty, wypowiadaj pierwszą część słowa, poproś, żeby dziecko je kończyło.
  5. Segregowanie obrazków wg podanej głoski: na początku, na końcu. Dziecko otrzymuje obrazki, prosimy, żeby powiedziało, co przedstawiają. Następnie prosimy, żeby powiedziało, co słyszy na początku, na końcu nazwy – jaki dźwięk, jaką głoskę słyszysz na początku słowa, na końcu. Ułóż obrazki, które zaczynają się na głoskę np. „d”, a kończą na „a”.
  6. Prosimy dziecko aby wybrzmiało głoski w podawanych słowach, policzyło głoski.
  7. Prosimy dziecko, aby za pomocą klaskania podzieliło podawane słowa na zgłoski (sylaby).
  8. Mówimy zdanie. Prosimy, żeby dziecko policzyło w nim wyrazy. Możemy pomóc dziecku biorąc pasek papieru i rozcinając go na tyle części , ile jest wyrazów.
  9. Mówimy dziecku samogłoskę, np. ”a” i prosimy, żeby z nią utworzyło sylabę / ze słuchu/łącząc ją z podanymi spółgłoskami m-a: ma,  t-a: ta.
  10. Mówimy głoski i prosimy dziecko, żeby powiedziało, jakie tworzą słowo, np. A-d-a-m, jakie to słowo?
  11. Mówimy sylaby i prosimy dziecko, żeby powiedziało, jakie tworzą słowo: sa-m o-lot: samolot .
  12. Mówimy grupę sylab, prosimy żeby dziecko powiedziało, które sylaby się powtarzają, np. ba Ga da ba, la fa da la.

 

ĆWICZENIA PERCEPCJI WZROKOWEJ DLA DZIECI MŁODSZYCH

  1. Wyodrębnianie różnic między obrazkami (powiedz, czym różnią się te obrazki).
  2. Wskazywanie podobieństw między obrazkami.
  3. Wszelkiego rodzaju układanki, np. puzzle, mozaiki, domina.
  4. Rysowanie konturów wg podanego wzoru – dziecko otrzymuje rysunek o słabo zaznaczonym konturze, zadaniem dziecka jest pogrubienie istniejącego konturu.
  5. Układanie wzorów z figur geometrycznych. Podajemy dziecku wzór, dziecko odtwarza ten wzór( figury geometryczne można wyciąć samemu).
  6. Kreślenie kształtów graficznych powstałych za pomocą kreski łączącej wyznaczone uprzednio punkty.
  7. Wypełnianie konturów rysunków dowolną techniką: farbą, kredką, flamastrem, plasteliną.
  8. Odwzorowywanie figur z patyczków (można wykorzystać zapałki, wykałaczki).
  9. Rozpoznawanie i wyszukiwanie przedmiotów na obrazkach których nazwy rozpoczynają się na daną literę np: w, t, d………
  10. Układanie obrazków w kolejności, w jakiej były pokazane.
  11. Zapamiętywanie i opowiadanie treści obrazka.
  12. Zapamiętywanie kolejności przedstawianych przedmiotów.
  13. Rysowanie z pamięci eksponowanych wzorów figur, liter, cyfr ( polecenie: popatrz na wzór i zapamiętaj).
  14. Porządkowanie obrazków według kolejności zdarzeń, układanie historyjek obrazkowych.
  15. Dziecko otrzymuje kartkę  z literą i przerysowuje ją przez kalkę techniczną.
  16. Dobieranie liter wielkich do małych.
  17. Wyszukiwanie takich samych liter i ich segregowanie. Dajemy dziecku duży kartonik z napisaną literą oraz kilka małych kartoników z różnymi pojedynczo wypisanymi literami. Zadaniem dziecka jest znalezienie litery przedstawionej na dużym kartoniku.
  18. Wyszukiwanie liter i sylab. Dziecko w otrzymanym tekście wyszukuje poznane litery i sylaby, zamalowuje je.
  19. Wyszukiwanie takich samych wyrazów i ich odpoznawanie w tekście. Dziecko otrzymuje na małych kartonikach wyrazy, odszukuje je w podanym tekście (zaczynamy od wyrazów jednosylabowych, stopniowo przechodzimy do dwusylabowych).
  20. Rozsypanki  wyrazowe. Dziecko otrzymuje wzór zadania i na kartonikach pojedyncze wyrazy. Zadaniem dziecka jest ułożenie zdania wg wzoru z rozsypani.
  21. Dobieranie podpisów do obrazków.
  22. Wyszukiwanie w wyrazach innych ukrytych wyrazów.

 

ĆWICZENIA KSZTAŁTUJĄCE PRAWIDŁOWĄ ORIENTACJE PRZESTRZENNĄ.

  1. Utrwalanie różnicowania prawej i lewej strony ciała.
  2. Układanie różnych przedmiotów np. zabawek, w różnych miejscach w stosunku np. do stołu. Prosimy dziecko, żeby określiło położenie przedmiotu: po lewej stronie stołu, po prawej, nad, pod, przed pomiędzy.
  3. Rysujemy linie pionowe, poziome na kartce, dziecko układa np. wycięte kolorowe kółka zgodnie z poleceniami: po lewej stronie linii, po prawej, w dolnej, górnej części nad, pod linią.
  4. Rysowanie figur pod dyktando: rysunek zaczynamy od kolorowej kropki. Prowadź połówek np. 3 kratki wyżej, 1 kratkę w lewo itd.
  5. Odtwarzanie z pamięci. Układamy na stole przedmioty. Zadaniem dziecka jest zapamiętać jak największą ich liczbę, chowamy przedmioty, zadaniem dziecka jest wskazaniem miejsc, na których leżały.
  6. Odtwarzanie dwu i trójwymiarowych układów przestrzennych na podstawie modeli: układanie z zapałek na kartonie figur wg podanego modelu,  bardziej złożonych konstrukcji z klocków.
  7. Kreślenie kształtów graficznych w powietrzu. Kreślimy w powietrzu proste figury geometryczne, prosimy  dziecko o naśladowanie tych ruchów. Kreślimy w powietrzu kształtu wybranych liter, dziecko odtwarza je, mówiąc: zaczynam od lewej strony.
  8. Rysowanie z zachowaniem kierunku od lewej do prawej. Pomocą dla dziecka może być zaznaczenie lewej strony kartki L, prawej P.
  9. Utrwalanie stronności ciała. Dotykanie lewej i prawej strony ciała dziecka z użyciem określeń: lewa, prawa strona.

 

ĆWICZENIA USPRAWNIAJACE MOTORYKĘ  RĄK I KOORDYNACJĘ WZROKOWO-RUCHOWĄ (WSPÓŁPRACĘ OKA I RĘKI).

  1. Ćwiczenia rozmachowe: „rysowanie” w powietrzu dużych kształtów.
  2. Lepienie z plasteliny, wydzieranki, wycinanki.
  3. Oburęczne malowanie dużych kształtów, np. kół.
  4. Ugniatanie kół i małych kulek z gazet, bibułki.
  5. Ugniatanie w dłoniach małych gumowych piłeczek.
  6. Ćwiczenia palców: otwieranie i zamykanie dłoni.
  7. Masowanie dłoni i ramion.
  8. Korzystanie z nakładek na ołówki, długopisy.
  9. Kolorowanie  w książeczkach z obrazkami.
  10. Kalkowanie, pisanie po śladzie.
  11. Pisanie ciągu liter bez oderwania ręki.
  12. Rysowanie „leniwej” ósemki.
  13. Rysowanie linii poprzez łączenie punktów.
  14. Rysowanie linii wewnątrz labiryntów.
  15. Kreślenie w powietrzu, na tackach z piaskiem i rysowanie różnymi technikami graficznymi linii pionowych, poziomych, ukośnych, łamanych, krzywych i figur geometrycznych.

Przygotowała mgr Elżbieta Paczka-pedagog