Jak rozmawiać z dziećmi o koronawirusie

Pandemia koronawirusa wywróciła do góry nogami nasze codzienne funkcjonowanie. Zamknięte szkoły i przedszkola. Wielu rodziców wykonuje pracę zdalną. Wskazane jest aby osoby starsze pozostały w domach i nie podejmowały się opieki nad wnukami. Wszystko po to aby zapobiec szybkiemu rozprzestrzenianiu się wirusa. W związku z tym wielu z nas zostało zamkniętych z dziećmi w czterech ścianach. Sam fakt nagłej i niezależnej od nas zmiany wywołuje duży lęk, dodatkowo źródłem napięcia jest obawa o zdrowie nasze i naszych najbliższych. Odczuwane przez nas emocje będą w istotny sposób wpływały na funkcjonowanie naszych dzieci.

Obserwujmy nasze dzieci jak emocjonalnie radzą sobie z zastaną rzeczywistością. Jakie jest nasze dziecko? Jak reaguje na sytuację, jak reaguje na nas? Czy dopytuje? Czy unika rozmów? Dzieci tak jak dorośli mają różny poziom zapotrzebowania na trudne informacje. Jeśli dziecko nie wykazuje potrzeby pogłębiania swojej wiedzy nie bombardujmy go informacjami. W trudnej sytuacji to my dla naszych dzieci jesteśmy źródłem rzetelnych informacji. Jeżeli widzimy, że dziecko zadaje pytania, wykazuje chęć rozmowy możemy ją zainicjować. Musimy pamiętać abyśmy byli spokojni i skupiali się na faktach. Nie powinniśmy przekazywać dziecku nacechowanego emocjonalnie negatywnego przekazu. Mówmy o tym co się zmieniło: nie chodzisz do szkoły, przedszkola. Mama pracuje z domu. O wiele częściej myjemy ręce. Nie chodzimy na wycieczki. Robimy większe zakupy ale rzadziej po nie wychodzimy. Zwróćmy uwagę na te aspekty, które pozostały bez zmian np. wieczorem czytamy bajkę, odrabiamy lekcje itd. Odpowiadajmy na pytania krótko i szczerze, pamiętajmy o możliwościach dziecka. Małe dzieci gubią się w słowach, czytelny i bardziej zrozumiały będzie dla niego krótki przekaz (do 10 słów). Jeżeli mamy trudność z dostosowaniem języka do potrzeb dziecka możemy posiłkować się stworzonymi przez specjalistów bajkami na temat koronawirusa:

https://d-pt.ppstatic.pl/k/r/1/8b/08/5e6f51705416d_z.pdf

Starsze dzieci mogą zadać pytanie na które nie będziemy znać odpowiedzi. Dajmy sobie na to przyzwolenie. To, że dziecko może na Tobie polegać nie oznacza, że masz wiedzieć wszystko Powiedzmy, że udzielimy jej kiedy się tego dowiemy. Jeśli udzielimy dziecku odpowiedzi na pytanie a ono, pomimo to  kilkakrotnie pyta o to samo może to być oznaka lęku i niepokoju. Nie ma w tym nić złego. Naszym zadaniem jest pomóc dziecku w uspokojeniu się. Pamiętajmy, że jeszcze nikt nie poczuł się lepiej po słowach „Uspokój się”.  Ważne jest aby uświadomić dziecku czym jest lęk. Że im więcej będziemy myśleć o trudnych sytuacjach tym on będzie przybierał na sile.  W trudnej sytuacji dobrze jest zająć się czymś przyjemnym. Jednym ze sposób na pozycie się lęku jest ruch fizyczny. W obecnej sytuacji może to być kilka pajacyków. Można wprowadzić ćwiczenia relaksacyjne.

Zmiana sposobu funkcjonowania może powodować dezorganizacje. Aby tego uniknąć należy wprowadzić przewidywalny plan dnia, o którym będziesz informować dzieci. Plan będzie jeszcze bardziej skuteczny jeżeli zaangażujesz je do jego współtworzenia. Przewidywalność tego co będzie się działo przyczynia się do zwiększenia poczucia bezpieczeństwa.

Społeczna izolacja, ograniczenie wyjść jest przyczyną zmiany planów. Wycieczki szkole, organizacja urodzin, spotkania z rówieśnikami. Z tych i wielu innych rzeczy my i nasze dzieci musimy rezygnować. Wywołuje to złość. Akceptujmy pojawiające się negatywne uczucia, dajmy im przestrzeń. Wystosujmy do dziecka komunikat, że to w porządku płakać w takiej sytuacji, albo walnąć w poduchę, a nawet krzyczeć przez chwilę. Pokarzmy dziecku swoim nastawieniem, zachowaniem, że pomimo wielu trudności zaistniała sytuacja niesie ze sobą też pozytywne aspekty, stwarza nowe możliwości. Mamy na przykład więcej czasu dla rodziny. Możemy robić wspólnie rzeczy na które do tej pory brakowało czasu np. nauczyć się piec ciasta, malować.

Jeżeli mamy obawy o funkcjonowanie emocjonalne naszego dziecka należy zgłosić się do specjalisty. Na terenie Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej w Warce dyżur telefoniczny codziennie w godzinach od 8.00 do 13.00.

mgr Dominika Zembrzuska - psycholog