Stres. Jak sobie z nim radzić…

Stres najprościej można zdefiniować jako reakcję organizmu w odpowiedzi na wydarzenia, które zakłócają jego równowagę, obciążają lub przekraczają nasze możliwości do skutecznego poradzenia sobie. Wspomniane wydarzenia zakłócające określamy jako stresory. Ich źródło może być zarówno fizyczne (np. hałas) jak i społeczne (trudności w relacjach z rówieśnikami, problemy rodzinne)

Siła stresora

Stresory różnią się pod względem siły oddziaływania. Najsłabsze z nich można określić jako codzienne zwykłe utrapienia. Pomimo niewielkiej siły mogą być problematyczne ze względu na swoją powszechność (spóźnienie, konflikt z rodzicem). Kolejny poziom to stresory poważne, charakteryzują się związkiem z tzw. zmianami życiowymi. To okoliczności o charakterze życiowego przełomu jak: przeprowadzka, zmiana szkoły, narodziny młodszego rodzeństwa. Ostatni poziom to stresory katastrofalne, cechujące się oddziaływaniem na całe grupy ludzi w dramatyczny sposób (np. trwająca aktualnie pandemia, wojny, katastrofy naturalne). Uderzające w najbardziej podstawowe ludzkie potrzeby czy wartości. Stres który im towarzyszy może pozostawić długotrwały ślad psychiczny.

Stres nie musi wiązać się jedynie z wydarzeniami negatywnymi. Randka, rodzinne święta czy wygrana w grach losowych to także potencjalne poważne stresory. Istotą stresu jest nie tyle obecność wydarzenia przykrego, co konieczność zaadoptowania się, przystosowania do nowej sytuacji stanowiącej wyzwanie. Im większa konieczność adaptacyjnej zmiany tym większy stres. Wiele osób myśli, że nie chciałoby się stresować. Jednak stres jest niezbędny by nas zmobilizować do działania. Bez niego trudno by było zebrać siły do pracy. To stres sprawia, że opracowujemy strategię radzenia sobie z trudną sytuacją i zaczynamy organizować rzeczywistość wokół siebie. W codziennym życiu nie jesteśmy wstanie uniknąć stresu. To w jaki sposób będziemy radzić sobie z nim zależy w dużej merze od nas. Szkodzi nie sam stres lecz nasza reakcja na niego!!!

Reakcja ciała
W związku z tym, że stres jest mechanizmem ewolucyjnym o jego pojawieniu się informuje nas nasze ciało:
  • szybsze bicie serca,
  • przyśpieszony oddech,
  • drżenie mięśni,
  • bóle brzucha,
  • pocenie dłoni,
  • drżący głos,
  • bóle głowy.

Ze stresem wiążą się również negatywne emocje takie jak lęk, złość, strach. Mogą towarzyszyć im natrętne myśli związane z nową trudną sytuacją.

„Ludzka odporność na stres przypomina łodygę bambusa: na pierwszy rzut oka nikt nie dałby wiary, jak bardzo jest elastyczna.” - Jodi Pioult, Bez mojej zgody
Co możemy zrobić, że by poradzić sobie z negatywnymi skutkami odczuwanego stresu?
Oto kilka propozycji mających na celu redukcję odczuwanego napięcia:
  1. Skoncentruj się na bieżącej chwili- nie martw się na zapas, zamiast zastanawiać się co trzeba będzie zrobić, skupiaj się na działaniu w chwili obecnej.
  2. Staraj się dostosować do sytuacji- uświadom sobie, co możesz zmienić a czego nie. Skoncentruj się na tym, na co masz wpływ.
  3. Stawiaj sobie realistyczne cele a trudne sprawy rozwiązuj po kolei, jedna po drugiej, zamiast próbować sobie poradzić ze wszystkim naraz.
  4. Naucz się zarządzać swoim czasem- odróżniaj rzeczy ważne od nieistotnych, planuj swój dzień, zrób spis rzeczy, które masz do załatwienia.
  5. Miej kontakt z ludźmi w dobie pandemii możesz wykorzystać socialmedia.
  6. Dbaj o swoje ciało- jego stan wpływa na Twoje samopoczucie psychiczne. Odżywiaj się zdrowo i regularnie. Zadbaj o sen. Nadmiar stresu gromadzi się w ciele. Aby się go pozbyć stosuj techniki relaksacyjne np. https://www.youtube.com/watch?v=X1HXg6BkKw0
  7. Mandale- połączenie kolorowania z niezwykłym kształtem mandali jest fascynujące. Kolorowanie tych geometrycznych rysunków pomaga nam zredukować stres, osiągnąć spokój, skupić się na tu i teraz

Opracowała: mgr Dominika Zembrzuska