Rola „przytulanek” w rozwoju emocjonalnym i poznawczym dziecka
-
w Artykuły
Od wczesnego dzieciństwa rodzice kupują swoim pociechom najróżniejsze klocki, lalki i maskotki, które dostarczają maluchom odpowiedniej rozrywki w pierwszych miesiącach i latach życia. Jednak szczególną i niezastąpioną rolę w rozwoju dziecka pełnią pluszaki. Te miękkie przytulanki dają maluchowi poczucie bezpieczeństwa, a także pozytywnie wpływają na kreatywność i wyobraźnię dziecka. W późniejszych latach stają się również odpowiedzialne za rozwój empatii.
Dzieci najchętniej zaczynają interesować się pluszakami po 6 miesiącu życia. To właśnie wtedy maluch przywiązuje się do ulubionej zabawki, która staje się dla niego wręcz nieodzownym towarzyszem codziennych wyzwań. Przytulanki przede wszystkim dają dziecku poczucie bezpieczeństwa i wyjątkowo skutecznie łagodzą niepokój. Z sukcesem zastępują czasami rodziców w sytuacjach, w których opiekunów nie ma w pobliżu. Pluszaki łatwo przyjmują zapach najbliższego otoczenia dziecka, dlatego mogą okazać się również pomocne podczas podróży czy nocowania poza domem. Dzięki temu dziecko w każdej chwili może się do nich przytulić i spokojnie zasnąć nawet w obcym miejscu.
Bliskość ulubionej przytulanki stopniowo uczy dziecko jak należy radzić sobie z negatywnymi emocjami. W stresujących sytuacjach dzieci lubią mieć ukochaną zabawkę zawsze przy sobie, dzięki czemu mogą powierzyć jej wszystkie swoje lęki i zmartwienia. Wiele dzieci często zabiera również ulubioną maskotkę w obce miejsca, co znacząco pomaga im w przezwyciężeniu strachu przed nową sytuacją. Dziecku o wiele łatwiej jest odnaleźć się w nieznanym otoczeniu, kiedy ma wsparcie swojego pluszaka. Wizyta u lekarza czy pierwszy dzień w przedszkolu nie będą już wtedy budziły, aż takiego lęku.
ROZWÓJ SPOŁECZNY
Maluchy pomiędzy dwunastym a osiemnastym miesiącem życia zaczynają samodzielnie bawić się pluszakami naśladując przy tym różne odgłosy czy czynności. Takie zabawy mają znaczący wpływ na rozwinięcie umiejętności społecznych dziecka. Ważne jest, aby rodzice angażowali się w podobne zajęcia, odgrywali role, itp. Dzięki temu dziecku będzie potem dużo łatwiej nawiązywać pierwsze relacje w żłobku lub przedszkolu.
Zabawa w naśladowanie głosów przy użyciu pluszaków to również niezastąpiony trening pozwalający rozwinąć umiejętności językowe. Przy odgrywaniu różnych scenek czy sytuacji mówienie staje się naturalną czynnością, którą maluch zaczyna stopniowo powtarzać. W taki sposób uczy się więc na czym polega bezpośrednia komunikacja z drugą osobą oraz jakie są najważniejsze zasady każdej rozmowy. Warto również zauważyć, że opowiadanie historii i wspólna zabawa pluszakami z czasem tworzą gruntowaną podstawę do umiejętnego przyswajania pisania i czytania.
WRAŻLIWOŚĆ I EMPATIA
Kilkuletnie dzieci bardzo szybko chłoną wszystkie emocje. Na tym etapie życia opieka nad przytulanką dobrze zaspokaja potrzebę empatii. Maluchy uwielbiają identyfikować się z różnymi postaciami czy lalkami, dzięki czemu stopniowo uczą się wrażliwości na potrzeby innych. Rodzice mogą chociażby wprowadzić zabawkę do życia dziecka przestawiając ją jako nowego członka rodziny, którym trzeba się szczególnie opiekować. W ten sposób kilkulatkowie poznają czym jest miłość, zaangażowanie w relację z drugą osobą, szacunek, czułość oraz współczucie. Miłośnicy zwierząt kupując swojej pociesze zabawkę kotka lub pieska mogą też powoli pokazywać maluchowi jak należy odpowiednio dbać o swoich pupili domowych. Należy jednak tutaj szczególnie pamiętać, żeby zwracać uwagę dziecku kiedy zacznie się zachowywać się w stosunku maskotki agresywnie, bowiem w przyszłości może się to przełożyć na to jak maluch będzie traktował prawdziwe zwierzęta.
WYOBRAŹNIA I KREATYWNOŚĆ
Maskotki mają znaczący wpływ na rozwijanie wyobraźni i kreatywności u dziecka. Dziecko początkowo przy pomocy rodziców, a później często samodzielnie wymyśla różnego rodzaju historyjki z udziałem swoich zabawek. Naśladują ich zachowania, opiekują się nimi, prowadzą „dialogi”. Potrafią instruować pluszaka jak powinien się ubrać gdy jest zimno, czy w jaki sposób poprawnie umyć ząbki. Dzięki temu dziecko uczy się również samodzielności, co na pewno zaprocentuje w przyszłości.
Zabawa maskotkami najczęściej mija w okolicach szóstego roku życia, jednak nie jest to reguła. Dziecko wchodząc w wiek szkolny zaczyna szukać innego rodzaju rozrywki i stawia przede wszystkim na kontakt z rówieśnikami. Niektóre kilkulatki wręcz domagają się wyrzucenia pluszaka, który kojarzy im się z czasami "dzieciństwa". Jednak dla większości dzieci taka przytulanka staje się miłym dodatkiem na łóżku przypominającym najbardziej beztroskie lata życia.
W związku z korzyściami jakie niesie za sobą posiadanie przez dziecko pluszaków Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Warce zapoczątkowała akcję: ZABIERZ MNIE DO DOMU. Każde dziecko będące pod opieką placówki ma możliwość zabrania ze sobą upatrzonej przytulanki ze sobą.
Opracowanie i zdjęcia: Patrycja Pernak - psycholog